Een mosterdpot van het Ritsevoort

Vondst op vrijdag

18 juli 2025

Het archeologisch depot aan de Bergerweg is een echte schatkamer voor de liefhebber. Er liggen zoveel interessante vondsten! Soms merk je dat je ergens al een paar keer voorbij bent gelopen zonder het te zien. Deze keer viel mijn oog op een fraai potje waar je vroeger de mosterd in bewaarde. Veel mensen zullen het potje herkennen als ‘Delfts aardewerk’.

Het is een mosterdpotje uit de periode tussen 1620 en 1640. We vonden het in een beerput bij Ritsevoort 38-40. Een pand dat voorheen bekend was als café De Ooievaar. Het oor van het potje is afgebroken en niet teruggevonden. Op de aanzet van het oor, aan de rand van het mosterdpotje zien we nog resten van tin. Die moeten van het deksel zijn, dat we ook niet hebben gevonden. Waarschijnlijk is het oor met opzet afgebroken. Tinnen onderdelen konden worden omgesmolten. En daarom bleven ze altijd enige waarde houden.

De naam ‘Delfts aardewerk’ suggereert trouwens dat alleen in Delft zulk aardewerk werd gemaakt. Maar dat is een misvatting. Ook in andere steden in het westen van Nederland werd dit type aardewerk gemaakt. Daarom gebruiken wij liever de algemenere term ‘faïence’.

Voor het witte oppervlak is een dekkend wit glazuur gebruikt van tinoxide. Dat kon dan later beschilderd worden met kobaltblauw, kopergroen, ijzerrood, enzovoort.

(Tekst gaat verder onder de foto’s)

Door het gebruik van kobaltblauw deed het wel wat denken aan porselein uit China. Dat werd in deze periode erg gewaardeerd als fraai en kostbaar handwerk. Deze versiering is alleen meer Europees. We zien horizontale strepen en een fries met bladerranken op de hals en schouder van het potje.

Op de buik een gestileerde weergave van een plant met drie bloemen. Met enige goede wil kun je hier wel een mosterdplant in herkennen. Wel zo handig als je tussen alle potjes en pannetjes in de keuken naar de mosterd zocht!

Vondst op vrijdag wordt samengesteld door Guus van den Berg, archeoloog team Erfgoed, gemeente Alkmaar.

Bekijk hier alle ‘Vondsten op vrijdag’

Een mosterdpot van het Ritsevoort deel 2

Vorige week besprak ik hier een mosterdpotje van faïence aardewerk. Gevonden in een beerput. Vandaag wil ik graag wat dieper ingaan op deze vondst. En dan met name op de mosterd en de beerput.

Erfgoed Magazine Alkmaar 73 zomereditie

Dit is de zomereditie van Erfgoedmagazine Alkmaar. Met extra veel aandacht voor Open Monumentendag. Zo gingen we op bezoek bij Marcel en Wesley. De eigenaren van het eerste huis dat ooit meedeed in Nederland aan Open Monumentendag.