Een serieuze schoorsteen

Detail op dinsdag

21 januari 2025

In 1973 werd een rijksmonument op de hoek van de Oudegracht en de Hofstraat tot de grond toe afgebroken en weer opgebouwd. Er werd geen half werk geleverd en er is veel aandacht besteed aan een historisch correcte uitvoering van alle details. De herbouw vond plaats naar ontwerp van het architectenbureau van Cornelis de Jong uit De Rijp. Een bureau dat in dit bijzondere dorp al veel ervaring had met de intensieve restauratie van zeventiende-eeuwse huizen.

Niet alleen de fraaie getrapte voorgevel van dit hoekpand trekt de aandacht; ook de monumentale hoge bakstenen schoorsteen valt op.

(Tekst gaat verder onder de foto’s)

Op oude tekeningen en foto’s kun je zien dat de oorspronkelijke haard met het rookkanaal al sinds mensenheugenis verdwenen was. Zie foto 4, uit de beeldbank van Regionaal Archief Alkmaar. Hier zie je op de plek van de huidige schoorsteen nog wel een schoorsteenpijp.
Bij de herbouw werd de nieuwe zijgevel een spouwmuur en ook de plek van de schouw kreeg een dubbele achterwand.
Als rookafvoer van de haard werd deze hoge bakstenen schoorsteen gebouwd, aan de bovenkant afgedekt met gebakken vorsten tegen het inregenen.
Daar waar het metselwerk boven het pannendak uit komt, zijn loden kropgootjes aangebracht. Dat is een nuttige technische voorziening die je bijna nergens meer ziet. De gootjes zitten tegen de binnenzijde van de opgaande schoorsteenwanden, aan alle vier de kanten. Doorslaand regenwater of condens, waardoor de vette roetaanslag van de schoorsteenwand naar binnen zou kunnen druipen, de woning in, wordt hierdoor afgevoerd naar buiten.

Dit detail is uitgelicht door Anne Pauptit, monumentenadviseur team Erfgoed, gemeente Alkmaar