Makelaar, de versiering op de nok van een houten gevel

Detail op dinsdag

De rubriek heeft even stil gelegen, maar we pakken hem weer op. Het detail van vandaag is een zogeheten makelaar. De versiering op de nok van een houten gevel. Het onderste deel van de makelaar was oorspronkelijk een belangrijk onderdeel van de kapconstructie, bedoeld om de twee helften van de gevel met elkaar te verbinden. In de dorpen in Schermer en De Rijp kom je ze nog veel tegen.

Je hebt ribmakelaars en plankmakelaars. De ribmakelaar is gemaakt uit een rib, ofwel een balk, en is dus driedimensionaal. Deze makelaar in de vorm van een kurkentrekker, is een voorbeeld van een ribmakelaar. Hij staat op de gevel van het Noorderpolderhuis aan de Molendijk in Schermerhorn. De Herenkamer van dit polderhuis (in het stenen gebouw op foto 2) heeft een rijke rococo-schoorsteenmantel en dient al ruim tweeënhalve eeuw als vergaderkamer. Het houten gebouw rechts, was de woning van de opzichter bewaarder. In de timmerloods helemaal links werd vroeger gekegeld. Er gaan verhalen dat hier de oudste kegelbaan van Nederland ligt, een houten plank op de vloer.

Overigens is de makelaar niet het enige detail dat onze fotograaf Ritske Velstra fotografeerde. Ook de windwijzers op beide panden mogen er zijn!