St. Dominicuskerk kerkenpaspoort

Historie

Dit was een unieke, beeldbepalende neogotische kerk met galerijen en een hoge kruisingtoren, ruimschoots de hoogste (kerk)toren in Alkmaar, 65 m.

R.K. parochiekerk St. Dominicus aan de Laat in Alkmaar, gebouwd tussen 1863 en 1866 ter vervanging van een schuilkerk van de Paters Dominicanen. Dit was – na de St. Laurentiuskerk aan het Verdronkenoord – de tweede rooms-katholieke kerk in de binnenstad van Alkmaar, ontstaan na het herstel van de bisschoppelijke hiërarchie (1853). Beide niet georiënteerde kerkgebouwen werden ontworpen door de bekende Roermondse bouwmeester Pierre Cuypers (1827 – 1921).

De St. Dominicuskerk was een uiterst belangrijk werk uit Cuypers’ eerste periode (ca. 1850-1870). Het was een driebeukige kruisbasiliek met galerijen en kruisingstoren, geïnspireerd op de vroege Franse gotiek. Door het vrijwel vierkante bouwkavel, tussen de Laat en de Breedstraat gelegen, had de kerk een sterk centraliserende plattegrond en opzet. Dit was als zodanig één van de eerste voorbeelden van Cuypers’ stedenbouwkundig goed ingepaste kerken op een klein en ongunstig bouwterrein, waarmee hij later nog vaak zou uitblinken. Hoofdopzichter bij de bouw was Cuypers’ leerling E.J. Margry (1841-1891), voor wiens uitgebreide latere oeuvre dit kerkontwerp een belangrijke inspiratiebron was.