Terug naar het overzicht

Dichtregels op Canadaplein herdenken invasie 1945

In de leuning en de zitting van de lange halfronde stenen bank op het Canadaplein in Alkmaar, zijn sinds deze week twee Franse dichtregels te lezen. Het zijn twee regels uit een gedicht uit 1866 van Paul Verlaine. Het gedicht gaat over de herfst maar tegen het eind van de Tweede Wereldoorlog hadden deze twee regels een heel andere boodschap: het was de aankondiging van de geheime operatie D-day op 6 juni 1944. Het duurde toen nog bijna een jaar voordat de Canadezen Alkmaar bereikten. Dat was op dinsdag 8 mei 1945. Vandaar ook dat 8 mei de datum werd van de onthulling van de dichtregels. Precies tachtig jaar na de bevrijding.

Geheime code

De Franse dichtregels waren destijds een geheime code, een afspraak met het verzet. Het doorgeven van de eerste regel, betekende dat de invasie op handen was. En de tweede regel gaf aan dat de landing binnen 24 uur zou beginnen. Het was het idee van raadscommissielid en inwoonster Ynskje van den Brakel Visser om iets moois te doen met deze twee regels. Zij kwam ermee tijdens een vergadering van de commissie Sociaal en het idee vond al snel weerklank. Het voorstel werd opgepakt door het college en kwam terecht bij de gemeentelijke vakgroepen Erfgoed en Cultuur plus de landschaps- en omgevingsarchitect. ‘Als we dit doen dan doen, dan we het goed’, besloten zij. En samen bogen zij het idee om van een plaquette op een bordje naar de ingetogen en stijlvol uitgewerkte typeletters in de leuning en de zitting van de stenen bank op het Canadaplein. Typeletters, omdat de tekst destijds ook op die manier binnenkwam…

(Tekst gaat verder onder de foto’s)

Les sanglots longs / De lange snikken

Des violons / van de violen

De l’automne / van de herfst

Blessent mon cœur/ verwonden mijn hart

D’une langueur monotone / in een monotone loomheid

(Tekst gaat verder onder de foto’s)

Canadaplein

Initiatiefneemster Ynskje van den Brakel Visser is verguld. Het resultaat is mooier dan ze had durven dromen. Dat de locatie het Canadaplein zou worden, was vanaf het begin het uitgangspunt. Dit plein kreeg al in juni 1945 de naam Canadaplein. Dit als ‘herinnering aan het verblijf van de Canadeezen alhier’, zoals destijds vermeld in het Noordhollands Dagblad.

Na de onthulling op donderdagochtend 8 mei, zal Julius Meijer 8 minuten lang de luidklok van de Grote Kerk luiden. Het is de uurslagklok klok die dit jaar vijfhonderd jaar geleden geschonken werd door de Abt van Egmond.