Eerste vergunning voor voormalige V en D verleend

Supermarkt met behoud historische waarden

Het duurt niet lang meer of je kan je boodschappen doen in het voormalige pand van V&D aan de Laat 143-147. Deze maand wordt de vergunning verleend voor de aanpassing van een deel van de begane grond, zodat hier een supermarkt in kan worden gevestigd. Ook de verdiepingen en het bouwblok tussen het Vijvertje en de Oudegracht krijgen een nieuwe bestemming, maar aan die plannen wordt nog gewerkt.

Sinds het faillissement van het Vroom & Dreesman-concern wordt gezocht naar een goede bestemming voor de vaak markante gebouwen waarin dit warenhuis gevestigd was. En dat geldt ook voor Alkmaar. Het moderne winkelwarenhuis Top Shelf dat korte tijd in het pand zat, bleek geen commercieel succes. In opdracht van de huidige eigenaar maakt architectenbureau Heiko Hulscher Architecten nu ontwerpen voor winkels op de begane grond en woningen op alle verdiepingen. Vooruitlopend op de vergunningverlening, is de afgelopen maanden alvast een begin gemaakt met de voorbereidingen. Zoals het versterken van de begane grondvloer en het verwijderen van alle oude niet-monumentale interieurs, binnenwanden en installaties.

(Tekst gaat verder onder de foto’s)

Uitzonderlijk warenhuis

V&D was een uitzonderlijk warenhuis in de traditionele winkelstad Alkmaar. In de binnenstad van Alkmaar zijn van oudsher veel winkels. Maar in 1925 werd op deze plek uit een ander vaatje getapt. Geïnspireerd door luxe Parijse warenhuizen werd op de hoek van de Laat en de Ridderstraat een verkoopmagazijn van Vroom & Dreesmann neergezet, met een allure zoals de Alkmaarders dat nog niet eerder meemaakten. Het ontwerp in stijl van de late Amsterdamse School was van de Amsterdamse architect Caron, die in het ontwerpen van warenhuizen gespecialiseerd was. In het warenhuis waren bijzondere voorzieningen, die het winkelen tot een belevenis maakten: rijke architectuur en mooie interieurs, uitgebreide etalages, een daglichtkoepel met glas-in-lood, en een rijk aangekleed restaurant. De zaken gingen dermate goed, dat achtereenvolgens in 1933 en in 1969 werd uitgebreid, totdat het complex de huidige omvang bereikte.

Supermarkt

De supermarktketen Jumbo zal op deze plek een supermarkt vestigen met een assortiment dat gericht is op het binnenstadspubliek. Bij het aanpassen van de ruimte zal rekening worden gehouden met de onderdelen van het gebouw met cultuurhistorische waarde. Die zijn, ondanks alle winkelverbouwingen in het verleden, nog op verschillende plekken te vinden. Zo worden de originele verhoogde etalagebodems behouden en ingericht als zitjes (zie ook het artikel in de zomereditie van dit magazine [link naar https://www.erfgoedalkmaar.nl/nieuws/een-supermarkt-in-het-voormalige-v-en-d-gebouw/]). Het plafond met de versierde betonconstructie, die tot voor kort weggewerkt was, wordt weer zoveel mogelijk zichtbaar gemaakt. De reclame-uitingen zullen worden aangepast aan het karakter van de historische binnenstad, die in zijn geheel is aangemerkt als beschermd stadsgezicht.

De plek van de voormalige V&D markeert ook meteen de grens van het kernwinkelgebied. Het oostelijke deel van de Laat is namelijk officieel aangemerkt als een straat waar nog steeds winkels zullen zijn, maar waar op de begane grond ook woningen gemaakt mogen worden. Dit omdat

de behoefte aan fysieke winkels afneemt en de gemeente zo min mogelijk leegstand wil in de winkelstraten.

Herstel van gevel en luifel

Bij de grote uitbreiding van het warenhuis in 1969, kwam er een gesloten luifel boven alle etalages. Dergelijke luifels waren destijds in de mode. Zo werd alle aandacht gericht op de gezellige etalages eronder. Het bovenste deel van de gevels werd daarmee minder belangrijk. Voor het construeren van die gesloten luifel, zonder zichtbare ophangconstructie was een forse ingreep nodig. Zo werd op onzichtbare wijze een zware staalconstructie aangebracht, waarbij de originele gevel veel schade opliep. Bij de aanstaande verbouwing zal de originele luifel van sierlijk smeedijzer en glas niet worden gereconstrueerd. Hij zal wel terugkeren, maar dan in een modernere gedaante. Op deze manier wordt ook de verbinding tussen de winkelgevel en gevel erboven verbeterd.

Originele onderdelen die eventueel nog in de bestaande luifel verscholen zijn, worden waar mogelijk hersteld en in de nieuwe luifel geïntegreerd. Zoals bijvoorbeeld de geklonken ijzeren gootbak. Daar is rekening mee gehouden bij het ontwerp van de nieuwe luifel die ook weer van glas en staal is. De huidige blauw granieten gevelbekleding rond de etalageramen,  zal worden vervangen door grijs graniet. Dat past beter bij de historische gevel en ook bij de huidige smaak.

Anne Pauptit, Erfgoed Alkmaar

Lees ook: Koffiedrinken op monumentale etalagevloeren (Erfgoedmagazine 67)

Bekijk ook de Timewarps van V&D (met foto’s van toen en nu door Regionaal Archief Alkmaar)

Terug naar het overzicht met artikelen van Erfgoed Magazine Alkmaar 68