Terug naar het overzicht

Provenhuis van Margareta Splinter

De stichtster van het hofje, Margareta Splinter, was van zeer goede komaf. Haar vader was schatkistbewaarder van de Staten Generaal, een neef van haar was burgemeester van Den Haag. Waarschijnlijk is Margareta in Alkmaar geboren. Na een eerder huwelijk, trouwde ze in 1613 met Floris van Jutphaas, een hoge beroepsmilitair. Zij bleef in Alkmaar wonen, hij reisde steeds met de legers mee. Hij overleed in 1644 en Margareta in 1645.

Margareta was kinderloos en had al voor de dood van haar man besloten dat ze een hofje wilde stichten. In haar testament legde ze vast dat het bedoeld was voor acht ongetrouwde dames zonder kinderen, die tot armoede waren vervallen.

Het hofje is 1646 nieuw gebouwd. In 1648 betrokken de eerste bewoonsters het hofje. De bewoonsters kregen een ‘prove’. Vandaar dat een hofje vaak ‘provenhuis’ wordt genoemd. De ‘prove’ lag een stuk hoger dan bij de andere hofjes. De dames kregen 100 gulden per jaar. Daar tegenover waren er wel veel regels waar de dames zich aan moesten houden. Tegenwoordig betalen de bewoonsters gewoon huur. De ‘prove’ wordt sinds 1948 niet meer gegeven.

(tekst gaat verder onder de foto’s)

Gevelbeeld en gevelsteen

Aan de voorgevel zit een heel opvallend gevelbeeld. Deze is bij de stichting van hofje in 1646 aangebracht. Op de steen zie je een vrouw met ontblote borsten en blote voeten. Het is niet Margareta Splinter maar waarschijnlijk een beeld van ‘de Gunst’. De vrouwenfiguur draagt een wapenbord. Met daarop afgebeeld het familiewapen van de man van Margareta Splinter, Floris van Jutphaas. Oorspronkelijk droeg ze het wapen van Margaretha Splinter. Tijdens de Franse overheersing is het wapenschild van Margaretha Splinter verwijderd. Daarna is de gevelsteen hersteld. En “per ongeluk” opgesierd met het familiewapen van Jutphaes van Wijnestein.

Bron Wikipedia

Hofje van Splinter

Open op ZATERDAG 13 september. Stap eens binnen in 17de eeuw en ervaar de rust van de gezellige binnentuin in de rumoerige binnenstad van Alkmaar. De huidige vorm van dit hofje kwam tot stand in de 19de eeuw. Maar, zoals de gevelsteen laat zien, is dit hofje al gesticht in 1646.