Apothekersbenodigdheden

Vondst op vrijdag

25 november 2022

Het pand aan de Langestraat 103, waar inmiddels al jaren een croissanterie gevestigd is, werd in 1993 verbouwd tot horecazaak. Voordat de werkzaamheden begonnen, kregen de archeologen de gelegenheid om het achterterrein te onderzoeken, dat bij deze verbouwing volgebouwd zou worden. Bij dit onderzoek werd een grote beerput ontdekt die was volgestort met gebruiksgoed, daterend uit de vijftiende tot en met de achttiende eeuw.

Op deze plek was vroeger een bakkerij gevestigd met de pakkende naam ‘De Witte Oven’. Vandaar ook dat veel bakpannen werden aangetroffen in verschillende maten, net als ander zeventiende-eeuws materiaal dat gerelateerd kon worden aan de bakkerswerkzaamheden uit die tijd.
Tussen al die bakkersmaterialen, echter, zaten ook wat attributen die toch echt bij een andere bedrijfstak moeten hebben gehoord. Wellicht werd de put ook gebruikt door een arts of apotheker, want deze vondst betrof enkele glazen voorwerpen die duidelijk horen bij een medisch beroep.

Op de eerste foto zie je een distilleerkolf. De kolf werd, de naam zegt het al, gebruikt om te destilleren, wat betekent dat verschillende stoffen in een oplossing door verhitting en verdamping van elkaar gescheiden worden.
Ook drie zogeheten kopglazen of laatglazen werden aangetroffen, waarvan je er twee op de foto ziet. De kopglazen werden met de opening op de huid geplaatst. Doordat het reservoir verwarmd was, ontstond een verdikking, waarin dan een snee werd gemaakt om bloed af te tappen. Dit werd gedaan in de veronderstelling dat het de genezing bevorderde.
De derde vondst die duidelijk gerelateerd is aan een medisch beroep, betreft een groot fragment van een zogenoemd pisglas met een hoogte van ca 25 cm. Het is gemaakt van zeer dun helder glas, zodat de arts aan de kleur van de urine kon zien hoe de patiënt ervoor stond en of er wellicht sprake was van één of andere kwaal.

Vondst op Vrijdag is een rubriek van Rob Roedema. Lees ook het interview in Erfgoedmagazine Alkmaar 63: ‘Rob Roedema geboren met liefde voor archeologie’.
Bekijk hier alle ‘Vondsten op vrijdag’