Een vogeldrinkbakje

Vondst op vrijdag

10 maart 2023

We blijven nog even wroeten in de beerput aan de Oudegracht 26 waaruit in 2002 een grote hoeveelheid gebruiksmateriaal naar boven kwam van een welgesteld huishouden uit de zeventiende en achttiende eeuw. Op deze plek, waar in die tijd bierbrouwerij Het wapen van Haarlem zat, is ook veel glaswerk gevonden. Uiteraard wijn- en bierglazen, maar ook iets voor onze gevederde vrienden.

Het is een klokvormig vogeldrinkbakje, gemaakt van blauwgroen glas. Het is ongeveer 9 cm hoog en ca 8 cm breed. Eén zijde van het bakje is afgeplat om te zorgen dat het goed aan de wand blijft hangen. Aan de onderzijde zit een geprofileerde knop van wit opaline glas. En vlak onder rand van het bakje zijn nog sporen zichtbaar van een band met goudfolie. (Tekst gaat verder onder de foto)

Dit vogeldrinkbakje is gemaakt van sodaglas en met metaaloxides op kleur gebracht. Het bakje is gemaakt in ongeveer 1650. Een tijd waarin het houden van vogels in een kooi niet voor iedereen was weggelegd. Het houden van bijzondere dieren waaronder vogels in een kooi begon pas in de nieuwe tijd (die volgt op de Middeleeuwen), waarschijnlijk ergens in de vroege zeventiende eeuw. Vogels waren toen erg duur en moeilijk te verzorgen. Er was nog weinig bekend over hoe je een vogel het best kon onderhouden. In die tijd trof je de complete volières bij landhuizen terwijl in de stad meer gebruik werd gemaakt van kooien of zogenaamde puttershuisjes. Denk aan het beroemde puttertje van Fabritius. Fabritius schilderde in 1654 een distelvinkje aan een kettinkje, gezeten op een halfronde stang voor een voerbakje aan de muur. In die tijd was het houden van een vogel bepaald geen sinecure. Specifiek vogelvoedsel was niet alom voorradig en een tochtig en koud huis was ook al geen goede plaats om vogels te houden. Wat dat betreft vroegen de hond en de kat toch iets minder specifieke aandacht…

Vondst op Vrijdag is een rubriek van Rob Roedema. Lees ook het interview in Erfgoedmagazine Alkmaar 63: ‘Rob Roedema geboren met liefde voor archeologie’.
Bekijk hier alle ‘Vondsten op vrijdag’