Koperen tabaksdoos

Vondst op vrijdag

Net als vorige week, laat ik vandaag een persoonlijke vondst zien. Ik ben altijd al geboeid geweest door archeologie. Als jochie ging ik al schatgraven in mijn woonplaats Purmerend. Dit koperen doosje heb ik gevonden toen ik 10 á 12 jaar oud was.

Purmerend werd in de jaren zeventig een groeikern om Amsterdam te ontlasten. Hele delen van de oude binnenstad werden gesloopt en grachten werden gedempt. Zo ook de Where, een zeer brede gracht en vroeger een belangrijk handelsgebied. Ik woonde om de hoek en stapte voor het eerst in de oudhollandse bagger! Het was hier dat ik mijn eerste vondst deed en dat was meteen een fraaie. Inmiddels werk ik al jaren bij de gemeente Alkmaar en hoewel deze vondst uit Purmerend komt, wil ik hem hier toch bespreken. En dat is vanwege de link die ik zie met De Rijp. De Rijp floreerde in de 17e en 18e eeuw met name door de walvis- en haringvangst. De vondst van vandaag is namelijk een koperen tabaksdoos van 18 cm, compleet met inhoud: een nettenboetnaald en een pijpenwroeter annex stamper in de vorm van een hamer. Het doosje is duidelijk van een visser geweest. En dat wordt bevestigd door wat er op de doos is gegraveerd. (Tekst gaat verder onder de foto)

Op de bovenkant zien we de walvisvaart met mensen aan het werk en schepen met op de achtergrond spitsen die het silhouet van Spitsbergen voorstellen. Daaronder de pakkende tekst: ‘SIET GROENLANS VISSERIJ HOE DAT HET SPEK EN BAARDEN GESUND GEHOUDEN WERT BIJ ONS IN GROOTEN WAARDEN’. Op de bodem een gravure over de haringvisserij. Een stel mannen is in de weer met kuipen en netten met op de achtergrond diverse visschepen. De tekst hieronder luidt: ‘HARING SPIJST WEL DUISENT MENSCHEN WIE SOU DAN OM GEEN HARING WENSCHEN’. De zijkanten zijn versierd met graveringen over de binnenvisserij en de jacht. De doos uit ongeveer 1750 ligt inmiddels al vijftig jaar tussen mijn andere herinneringen uit mijn jeugd.

Vondst op vrijdag is een wekelijke rubriek op onze sociale media. Bekijk alle ‘Vondsten op vrijdag’