Miniatuur bakpan

Vondst op vrijdag

We hebben het er al eerder over gehad, voorwerpen die lijken op kinderspeelgoed maar het toch waarschijnlijk niet zijn. Deze week opnieuw zo’n dilemma: De miniatuur bakpan. Vaak is het door het formaat van het voorwerp duidelijk dat het om een speeltje gaat. Maar soms zijn er van die gebruiksvoorwerpen waarvan je het toch niet zeker weet…

Dat geldt ook voor dit kleine zeventiende-eeuwse bakpannetje met een diameter van ca 12 cm. We vonden het in 2002 in een beerput aan de Oudegracht. Op de foto is het pannetje afgebeeld naast een groot zestiende-eeuws exemplaar met een diameter van ca 25 cm, gevonden in 1992 in een beerput aan de Voordam. (Tekst gaat verder onder de foto)

We hebben al veel van die kleine pannetjes in de collectie en tot enkele jaren terug omschreven we ze standaard als ‘kinderspeelgoed bakpannetje’.
Opvallend was wel dat de pannetjes vaak waren beroet aan de onderzijde, wat wijst op daadwerkelijk gebruik bij of op het vuur. Voor kinderen toch niet heel wenselijk, ook niet in die tijd. Het antwoord kwam een paar jaar geleden toen er in een beerput aan de Langestraat naast het hoekpand met de Schoutenstraat een vrij grote hoeveelheid van dit soort bakpannetjes werd gevonden. Allemaal flink gebruikt, beroet en vol met krassen. Het bleek dat de beerput ooit hoorde bij een winkelpand waar in de zestiende en zeventiende eeuw een broodbakkerij was gevestigd. Die wetenschap gaf opeens een heel andere dimensie aan dit type pannetje. Geen kinderspeelgoed dus! Het is een daadwerkelijk bakpannetje geweest, waarschijnlijk gebruikt voor een bepaald recept gedurende in de zestiende en zeventiende en wellicht ook achttiende eeuw. Het antwoord op de vraag welk recept dat dan geweest is, is nog altijd in nevelen gehuld…

Vondst op vrijdag is een wekelijke rubriek op onze sociale media en wordt aangeleverd door Rob Roedema. Bekijk alle ‘Vondsten op vrijdag’