In navolging van Frank Lloyd Wright
Detail op dinsdag
24 september 2024
Van Frank Lloyd Wright via Jan Wils naar P.J. van der List. Aan de rand van de Alkmaarder Hout werd in 1923 een stadsvilla gebouwd. Deze villa aan de Houtweg 34 was een ontwerp van de Alkmaarse architect P.J. van der List. Het gezin Van der List zou er vanaf 1925 ook gaan wonen. Vermoedelijk is het ontwerp geïnspireerd op de architectuur van de toen al beroemde Amerikaanse architect Frank Lloyd Wright.
Dat kan rechtstreeks geweest zijn of via een tussenstap. Van de in Alkmaar geboren architect Jan Wils is namelijk bekend dat hij een bewonderaar was van FLW. Zo wordt de naam van de Amerikaanse architect vaak afgekort. Ook weten we dat een stadsvilla van Wils qua gevelontwerp onmiskenbaar is afgeleid van Lloyd Wrights Unity Temple in Chicago. Het gaat hier over zijn bijzondere stadsvilla uit 1917 voor de familie De Lange-Oort aan de Wilhelminalaan.
(Tekst gaat verder onder de foto’s)
Het ontwerp van Van der List voor de villa bij de Hout lijkt te zijn geïnspireerd op één van beide. Of misschien wel op allebei. Opvallende overeenkomsten zijn onder meer de horizontale banden waarmee de pilasters onder de verdiepingsvensters worden afgesloten. Net als de direct onder het dakoverstek aansluitende vensters op de verdieping en het breed overstekende dak zelf.
Architecten lieten zich in die tijd, net als tegenwoordig, graag beïnvloeden door goede voorbeelden van anderen.
In dit geval heeft de Wasmuth-publicatie uit 1911 met ontwerpen van Frank Lloyd Wright vermoedelijk een grote rol gespeeld.
(Tekst gaat verder onder de foto’s)
De indruk van enthousiaste navolging wordt versterkt als je de beeldmerken van de drie architecten vergelijkt. Die zijn bijvoorbeeld te zien op de bouwtekeningen zelf. FLW varieerde met een rood vierkant als beeldmerk. Wils deed dat lange tijd ook. Ook het logo op de ontwerptekening – in zwart-wit – van het huis aan de Houtweg 34 vertoont gelijkenissen. Het logo waar Van der List mee signeerde, bestaat uit zijn naamletters die samen een vierkantje vormen.
Dit detail is uitgelicht door Anne Pauptit, monumentenadviseur team Erfgoed, gemeente Alkmaar. Met dank aan Kees van Mook voor de tip!
