De Omval


In 1633 wordt het Schermeer drooggelegd. Vanaf dat moment is De Omval een belangrijke plek voor de vaarroute van platteland naar stad. Bij de Schermerdijk komt namelijk een overhaal die de boten over de dijk haalt. Aan de andere kant gaan ze weer te water en varen ze door naar de Alkmaarse markt. Dat overhalen werkte in het begin met mens- en paardenkracht.
Bij de overhaal ontstaat drukte. De paarden moeten klaarstaan. En al gauw is er een herberg, een smid, een bakker en staan er een paar woningen. Zo begint buurtschap De Omval.
Vanaf 1895 is er ook een stationnetje van de stoomtramlijn van Alkmaar naar Purmerend. Waardoor de lokale middenstand nog betere zaken kan doen.

Meer over het monument
Adres Omval Alkmaar
Bouwjaar Vanaf de zeventiende eeuw
De naam Omval is waarschijnlijk een verwijzing naar de zeilschepen. Om vanuit het Schermeer naar Alkmaar te varen moeten de schepen voor het Zeglis een bocht maken. Dan moet het zeil van de ene kant naar de andere kant ‘omvallen’.
In de jaren 30 besloot Alkmaar tot aanleg van een randweg ten oosten van de Omval. Het water van het kanaal Omval-Kolhorn werd verbreed waardoor de brug naar de Oude Schermerweg verdween. Ook de tramlijn werd opgeheven. En het eerste gedeelte van de Noordervaart werd gedempt. De herberg verdween. De Omval kwam ten opzichte van Alkmaar geïsoleerd aan een doodlopend einde te liggen.
De omgeving verandert, maar dat lijkt het hart van de Omval niet te raken. De bewoners vormen een bont gezelschap: nazaten van families, die hier al generaties wonen en nieuwkomers van buiten. En ze rooien het nog altijd met elkaar.
Blikvangers en wetenswaardigheden
- Gunstige ligging bij het kruispunt van Zeglis, ringvaart en Noordervaart,
- de stoomtram van Alkmaar naar Purmerend had hier een stationnetje,
- eeuwenlang de verbindende schakel tussen de stad en het platteland.
Bezoek hier de Facebookpagina van buurtschap Omval.
Bekijk deze plek op Google Streetview