Glazenier wordt winkel, hotel en koffiebar Luttik
Jong gezin verruilt Curaçao voor avontuur in Alkmaar
Iedereen kent het als het pand van de Glazenier. Het mooie hoekpand uit het begin van de zeventiende eeuw, met het ronde glas bij de entree, tegenover het Huis met de Kogel. Maar glazenier Roel Hildebrand heeft het pand eind vorig jaar verkocht en sindsdien wordt er druk verbouwd in opdracht van de nieuwe eigenaren Hester van Velzen en Geert Net. Koud terug van negen jaar Curaçao, beginnen ze hier aan een nieuwe fase van hun leven. Met een hotel, een winkel en een koffiebar die, als de omstandigheden anders waren geweest, 1 april al was geopend.
In 2010 verhuisden Hester van Velzen en Geert Net samen met hun twee toen nog kleine kinderen Pleun en Ot, naar Curaçao om hun droom waar te maken. Negen jaar woonden en werkten ze op dit zonnige eiland maar toen de oudste de leeftijd kreeg voor de middelbare school, vonden ze het tijd om terug te gaan. Niet naar Amsterdam, waar ze vandaan kwamen, maar naar het, toch iets minder drukke Alkmaar. Daar kwamen ze, tijdens hun zoektocht naar een nieuw avontuur, dit karakteristieke pand tegen, midden in De Oude Stad.
Paneeldeur
“De verbouwing wordt gedaan door de mannen van Novo bouw uit Diemen. Dat zijn grotendeels Poolse en Slowaakse vakmensen. Goed in hun vak, maar ze hebben minder ervaring en ook minder feeling met monumenten. Voor hen is het bijvoorbeeld onbegrijpelijk dat we oude paneeldeuren kiezen in plaats van nieuwe keurig rechte deuren van spaanplaat”.
De voormalige winkel wordt een koffiebar waar ook de receptie van het hotel gevestigd wordt. Een paar treetjes naar beneden, in het souterrain, komt een concept store met onder andere lifestyle artikelen. Geert: “Het wordt een zaak waar je alles kunt kopen wat je ziet, dus ook de meubels in de hotelkamers.” Dat zijn er welgeteld zes, verdeeld over drie verdiepingen.
Coronavirus
Eigenlijk hadden Hester en Geert op 1 april open willen gaan met Luttik, zoals de winkel/koffiebar/hotel gaat heten, maar het coronavirus gooide roet in het eten. Geert: “Behalve dat we als horecagelegenheid voorlopig niet open mógen, heeft de verbouwing ook vertraging opgelopen. Materialen moesten overal vandaan komen, soms zelfs uit China, en dat werd de afgelopen maanden dus steeds lastiger.”
Bouwhistorie
De plannen van Hester en Geert met het pand aan de Appelsteeg 1, betekenden onder meer dat het pand een nieuwe bestemming moest krijgen. In plaats van woonhuis en winkel, moest er (ook) horeca mogelijk zijn. Bovendien zou er een flinke verbouwing nodig zijn van het rijksmonument. Voldoende aanleiding dus voor een bouwhistorisch onderzoek, uitgevoerd door bouwhistoricus Odwin Ralling.
Uit het onderzoek blijkt dat het pand authentieke onderdelen bevat, die teruggaan tot de vroegste bouwfase. Met mogelijk in de kern nog onderdelen van een laat zestiende-eeuwse voorganger van dit pand. Wat opvalt in het bouwhistorisch rapport, is dat het een pand is met veel monumentale waarden, maar zeker niet alleen uit de oorspronkelijke bouwperiode… Odwin Ralling: “Sommige onderdelen zijn bijvoorbeeld aangebracht in de periode dat er een antiekwinkel zat op deze plek (1965 tot 1980, red.).”
Plafond van papierstuc
In de opsomming van de monumentaal waardevolle elementen in het rapport, komen we onder meer drie glasdeuren tegen uit de achttiende eeuw en het negentiende-eeuwse papierstucplafond in de voormalige winkel (straks koffiebar en receptie). “Dat plafond wilden wij er eerst uithalen,” vertelt Geert Net, “omdat het dus niet oorspronkelijk is en er nog oude balken onder zitten. Maar het heeft blijkbaar ook monumentale waarde.”
Verder vallen onder meer de oude trappen op, de marmeren vloeren en de marmeren afwerking van de treden naar het souterrain dat overigens een ingang heeft aan het Luttik Oudorp. Ook aan het natuurstenen kopje in het muurwerk van de winkelruimte wordt een hoge monumentale waarde toegekend.
Twee jaartalstenen
Op de gevel zien we zowel een steen met het jaartal 1609 als een steen met 1887. Dat tweede jaartal heeft te maken met de ingrijpende aanpassing van het pand in opdracht van de toenmalige eigenaar, banketbakker Eenhorst.
Het pand werd in 1609 gebouwd als een tweelaags zogenoemd diephuis met zadeldak, vermoedelijk met een trapgevel aan de Appelsteeg en een tuitgevel aan de achterzijde. In 1887 echter, krijgt het pand pas de huidige toch aanzienlijke omvang. Er komt een extra bouwlaag op het pand en verder wordt de huidige neoclassicistische lijstgevel op consoles toegevoegd, inclusief de winkelpui met pilasterstelling (een kroonlijst op dunne pilaren).
Het souterrain is waarschijnlijk het oudste deel van het pand. Hier treffen we gemetselde wanden en balken met enkele consoles (ondersteuningen) met een ojief profilering (profiel met holle en bolle vorm) waarschijnlijk afkomstig uit de zestiende eeuw.
Van apotheek tot glazenier en hotel
De meeste mensen uit Alkmaar en omgeving kennen Appelsteeg 1 als het pand van de Glazenier. Sommigen
zullen zich wellicht ook antiekwinkel Seinen nog herinneren, die hier gevestigd was sinds 1965. Daarvoor zat hier, sinds 1944, een winkel in kledingreparatie. Overigens onder dezelfde familienaam, Seinen. Tussen 1883 en 1944 zaten er verschillende bakkerijen in het pand en daarvoor heeft het tot de verbeelding sprekende pand nog een tijdje dienst gedaan als apotheek.
Jarenlang was er een inpandige verbinding tussen Appelsteeg 1 en Fnidsen 58 maar die is, sinds de laatste verkoop, niet meer aanwezig. De verbouwing van het pand tot hotel, winkel en koffiebar is op dit moment in een afrondende fase. Zodra de coronamaatregelen versoepeld worden, willen Hester en Geert de zaak officieel openen. En wellicht kunnen nieuwsgierige Alkmaarders op Open Monumentendag een kijkje nemen, als deze feestelijke dag op 12 september tenminste door kan gaan… Geert: “Het lijkt me heel leuk om dan mee te doen. En als er op dat moment één van de kamers niet verhuurd is, kunnen we mensen ook boven een kijkje laten nemen.”
Judith Flapper
Timewarp
Van circa 1900 tot 1910 zat in het pand op Appelsteeg 1 de banketbakkerij van J.J.A. Netten. Dat was de laatste bakker die in dit hoekpand in De Oude Stad gevestigd was (zie pagina 2). De timewarp, met op de brug een fietser uit 2020, laat mooi zien dat het monumentale straatbeeld hier nog redelijk goed intact is gebleven.
De timewarp is gemaakt door Mark Alphenaar, Regionaal Archief Alkmaar.
Meer timewarps zijn hier te zien.
