Terug naar het overzicht

De verdwenen kerk bij molen De Havik

Waarom de toren van een ingestorte buurkerk naar Schermerhorn ging en niet naar Grootschermer. En hoe doodskisten stiekem werden vertimmerd tot hokken in een varkensschuur.

Vroeger stond er ook een kerkje in het oude dorp Schermer. Een dorp dat nu niet meer bestaat. Het lag tussen Schermerhorn en Grootschermer, langs de Oude Gouw, een water in de Eilandspolder. De kerk van dit dorpje werd in 1450 gebouwd. Ruim een eeuw later, in 1576, werd vlakbij het kerkje molen De Havik gebouwd. De kerk werd in 1504 vergroot maar stortte ruim honderd jaar later in tijdens een flinke storm in 1612. In 1817 was het een bouwval geworden en werd alles afgebroken. Alleen de molen staat nog op zijn plek.

(Tekst gaat verder onder de foto’s)

Klokkenpikkers en langslapers

Beroemd is het verhaal dat bij dit oude kerkje hoort. De dorpen Schermerhorn en Grootschermer spraken met elkaar af wie de toren van het kerkje mocht hebben als de toren om zou vallen. De klok zou naar het dorp gaan in welke richting de toren zou vallen. De Schermerhorners wachtten dit niet af. Op een nacht trokken zij eigenhandig de toren om en namen ze de klok mee. Vanaf die tijd heten de mensen uit Schermerhorn de ‘klokkenpikkers’ en de bewoners van Grootschermer ‘de langslapers’.

Oud kerkhof

Bij de kerk op de plek van de molen De Havik moet ook een kerkhof zijn geweest. Op de plaats van het kerkhof zou vóór de Tweede Wereldoorlog een varkensschuur zijn gebouwd. Het verhaal gaat dat de toenmalige eigenaar doodskisten aantrof in de grond gemaakt van eikenhout. Dat hout kon hij goed gebruiken. Dus hij gooide de menselijke resten in de sloot. Het hout gebruikte hij voor zijn varkenshokken.

(Tekst gaat verder onder de foto’s)

Gysbert Boomcamp

De Alkmaarse historieschrijver Gysbert Boomcamp bezocht het ingestorte kerkje en schrijft erover in zijn boek ‘De Stadt Alkmaar met Haare dorpen’dat in 1740 werd uitgebracht:

‘Dit dorp legt 2200 Rijnlandsche roeden ten o.z.o. van Alkmaar, de kerk is lang 104 en wijt 46 voeten. De toorn is hoog 80 voet, op welker klok men geschreven vindt: Assverus Coster me fecit Amstelredami. Dirk Klaesz Scheepen en Jan Lubbertsz vroedschap der dorpe Schermer.

Boven den ingang van de kerk hangt een bort waer op: Romeinen 10 Ps 14-17

daer onder:
Wie hier na doet en gods woort hoort en van harten gelooft
Die wert van zijn zaligheid niet berooft
Dat men 1616 heeft geschreeven is dit bort in die kerke gegeeven
Boven het bort der graven: Hier staen getekendt in dit perk
’t getal der graven in die kerk.’