Kommetjes met visnetmotief
Vondst op vrijdag
3 maart 2023
We blijven, ook voor de vondst van deze week, nog even bij de opgraving aan de Oudegracht 26 in 2002. De plek waar in de zeventiende en achttiende eeuw bierbrouwerij Het wapen van Haarlem zat. Aan de grote hoeveelheid gebruiksmateriaal die gevonden is, kun je zien dat er in die tijd een welgesteld huishouden huisde. Tussen de grote hoeveelheid Chinees porselein uit onder meer de vroege zeventiende eeuw, vonden we ook twee vrij zeldzame kleine bordjes of kommetjes.
De kommetjes hebben een diameter van ca 10 cm en ze zijn zeldzaam, omdat je in de literatuur opvallend weinig terugvindt van deze gebruikte versieringsvorm. De kommetjes hebben namelijk een afbeelding van een soort visnetmotief. (Tekst gaat verder onder de foto)
Wel is in Enkhuizen in 2011 tijdens een opgraving een bijna identiek exemplaar gevonden. En, ook opvallend, tijdens de opgravingen op het Canadaplein in 2000 werd een exemplaar gevonden (zie onder) dat vrijwel identiek is aan de kom rechts op de foto hierboven. De Alkmaarse kommetjes komen alle drie uit de periode 1620-1640. De linkerkom op de foto hierboven heeft het vismotief op zowel de boven- als de onderkant. Bij de andere twee zie je dat visnetmotief alleen aan de onderkant. Hier is de bovenkant versierd met vissen en wellicht zeewier, met in het midden een krab. In de Chinese cultuur staat de krab symbool voor succes in het leven en de vis voor overvloed en welvaart. In combinatie met het visnetmotief kunnen we deze bordjes dan ook zien als het symbool van de jacht op succes, overvloed en welvaart. Of deze symbolische waarde bij de bewoners van de Oudegracht bekend was valt te betwijfelen. Maar uit de vondsten is wel gebleken dat succes, overvloed en welvaart hier volop aanwezig waren!
Vondst op Vrijdag is een rubriek van Rob Roedema. Lees ook het interview in Erfgoedmagazine Alkmaar 63: ‘Rob Roedema geboren met liefde voor archeologie’.
Bekijk hier alle ‘Vondsten op vrijdag’
