Kapelkerk
Open op Open Monumentendag op zaterdag van 10 tot 17 uur
Luister naar live orgelspel tussen 13.00 en 16.00 uur
Meer over het monument
Adres Kapelsteeg 3/hoek Laat, 1811 EK Alkmaar
Bouwjaar en bouwstijl Circa 1500-1540, in 1707 vergroot aan de zijde van het Verdronkenoord. Hollands-gotisch en Hollands-classicistisch.
Oorspronkelijk stond op deze plaats de kleine katholieke Sint-Janskapel, vandaar de naam ‘Kapelkerk’. In 1536 werd het kleine gebouw uitgebreid. De kerk kreeg toen de vorm van een Hollands-gotische kerk met een noordbeuk, een eenvoudig koor en tongewelven.
De hoofdingang van de kerk zit in de korte gevel aan de Kapelsteeg. Dat komt doordat de Laat toen nog een gracht was. De Laat is in 1871 gedempt uit hygienisch oogpunt. De meesten grachten werden namelijk gebruikt als open riool.
In 1707 werd de kerk opnieuw uitgebreid. Er kwam een aanbouw in het noorden, richting het Verdronken Oord. In Hollands-classicistische stijl. Daarmee kreeg de Kapelkerk haar huidige afmetingen. Het jaartal van deze uitbreiding is in Romeinse cijfers terug te lezen in de kerk: MDCCVII.
In 1760 werd het gebouw getroffen door een brand. Daarbij ging het middeleeuwse houten tongewelf verloren. Daarvoor in de plaats kwam het huidige stucgewelf met zijn verhoogde velden. Een bewoonster van een buurpand van heeft de kerk een preekstoel geschonken. Uit dankbaarheid dat haar huis bij de brand gespaard was gebleven.
De consistoriekamer is in 1871 aan de Kapelkerk gebouwd ter vervanging van een oudere consistorie. Deze is in eclectische stijl. Er is een klokkenspel uit 1928 met 21 klokken.
Eind 2002 en begin 2003 waren er archeologische onderzoeken onder de vloer van de kerk. Er werd een twintigtal graven geborgen. In de diepste lagen grond werden nog meer grafkisten aangetroffen uit een oudere periode. Het hout van één van de kisten dateerde uit circa 1579, een tweede na 1460 en een derde na 1461.
Het kerkgebouw werd in 2004 grootscheeps gerestaureerd. Daarbij is het orgel gereviseerd en is de orgelkas in de oorspronkelijke kleur geschilderd: gemarmerd en gehout.
Blikvangers en wetenswaardigheden
- Bankenblok in Lodewijk XIV-stijl met de krullende acanthusbladeren,
- gewelf, houten spreekstoel en orgelkas met versieringen in rococostijl,
- glas-in-loodramen (W. Bogtman 1924-1942),
- het pijporgel uit 1762 is gebouwd door Christian Müller en is een van de twee Alkmaarse Müllerorgels,
- de buitenmuur met spekbanden.
Rolstoeltoegankelijk: ja
Bekijk deze plek op Google Streetview
Dit pand heeft ook een Kijksleutel. Een pdf met leuke weetjes over het monument.
Kijkje door het sleutelgat
