Geboorteruit

Vondst op vrijdag

12 januari 2024

In het magazine Oud Alkmaar van de Historische Vereniging Alkmaar, las ik een artikel van Feyko Alkema. Het stuk ging over Jan Claesz. Rolwagen, die de Alkmaarse Leeghwater wordt genoemd. Ook Leonard Ras en Susanna Rolwagen kwamen naar voren in het verhaal.

Leonard Ras was in de zeventiende eeuw onder meer burgemeester, koopman en zeepzieder in Alkmaar en Susanna Rolwagen was zijn nichtje maar ook de achter achterkleindochter van Jan Claesz. Na de dood van leonard in 1707 erfde Susanna zijn aanzienlijke nalatenschap. Nieuwsgierig? Dan raad ik je van harte het artikel van Feyko Alkema aan. Wat mij triggerde, was de afsluiting van het verhaal: “dichterbij Rolwagen zullen we nooit komen.”

(Tekst gaat verder onder de foto)

Maar zeg nooit nooit! Want archeologie en dan met name stadsarcheologie brengt je soms dichterbij een historisch figuur dan je ooit had durven dromen. Zo kon het dus gebeuren dat we ook van Susanna Rolwagen iets heel tastbaars vonden. In dit geval een zogenaamd geboorteruitje met daarin gegraveerd de naam ‘Susanna Rolwago’ en de datum van haar geboorte. Het ruitje is flink aangetast maar toch is haar naam en de datum nog duidelijk zichtbaar: Anno 1667 19 april. We vonden het ruitje tijdens de opgravingen in 1991 aan de Wortelsteeg in een beerput die hoorde bij een pand aan het Luttik Oudorp.
Blijkbaar gaat het hier om het pand waar Susanna Rolwagen is geboren en waar ze haar jeugd heeft doorgebracht. In de put lag ook nog een grote verscheidenheid aan gebruiksgoed waaronder speelgoed waarvan het heel goed mogelijk is dat zij er ooit mee speelde. En zo hebben we in het depot van het archeologisch centrum planken vol met zeventiende- en achttiende-eeuwse vondsten uit die bewuste beerput die zeer waarschijnlijk ooit door haar handen zijn gegaan.

Veel hiervan is terug te vinden zien in het pdf bestand van de publicatie over dit onderzoek ‘Geworteld in de bodem’. Dus… kun je daadwerkelijk soms toch nog iets dichterbij Rolwagen komen, of een ander historisch figuur? Ja, soms dus wel!

Vondst op Vrijdag is een rubriek van Rob Roedema. Lees ook het interview in Erfgoedmagazine Alkmaar 63: ‘Rob Roedema geboren met liefde voor archeologie’.
Bekijk hier alle ‘Vondsten op vrijdag’