Twee bijzondere houtvondsten uit beerput bij de Waag
Uit de beerput bij de Waag, die vorige maand ontdekt werd, zijn twee unieke houten vondsten naar boven gekomen. Dat weten we, nu de specialist, Silke Lange ernaar heeft gekeken. Het gaat om een klomp van berkenhout (nooit eerder in Nederland gevonden) en een eikenhouten graanmaat.
De eeuwenoude beerput bij de Waag werd enkele weken geleden gevonden bij het plaatsen van een ondergrondse afvalcontainer. Eigenlijk wel grappig, want vroeger was een beerput niet alleen een opvangput voor het toilet, maar mensen gooiden er ook veel huiselijk afval in. Deze beerput was van ongeveer 1450 tot 1558 in gebruik. Het jaar 1558 is zeker, want toen werden de huizen aan de zuidkant van de Waag gesloopt.
Wethouder Erfgoed, Anjo van de Ven is enthousiast: “De vondst van deze unieke voorwerpen geeft ons een fascinerend inkijkje in het dagelijks leven van Alkmaarders in de late middeleeuwen. Dit soort ontdekkingen zijn niet alleen van grote waarde voor ons historisch erfgoed, ze onderstrepen ook het belang van archeologisch onderzoek in onze gemeente. We mogen trots zijn op dit stukje tastbare Alkmaarse geschiedenis!”
(Tekst gaat verder onder de foto’s)



Uiterst zeldzaam
De resten van de klomp en de resten van iets wat op een soort emmertje leek, zijn na de vondst direct ingepakt. Zonder verder schoon te maken, en vochtig gehouden ter bescherming. Na afronding van de opgraving, zijn de houten resten naar houtspecialiste Silke Lange van BIAX gebracht voor verder onderzoek. En toen bleek dus dat het twee unieke vondsten zijn.
“Hout maakt deel uit van de organische materiaalgroepen in de archeologie en blijft alleen bewaard onder zuurstofarme omstandigheden,” zegt Silke hierover. “Daarom is de vondst van een bijna compleet houten voorwerp uiterst zeldzaam.”
Vrouwenklomp?
In Nederland en België zijn in totaal maar 44 van dit soort klompen gevonden tijdens opgravingen. Onze klomp blijkt na schoonmaken van alle aparte delen, voor het grootste deel compleet te zijn. Wat opvalt is dat dit geen werkklomp is, maar een mooi afgewerkt exemplaar – een klomp voor dagelijks gebruik in de stad. Dat leverde weer interessante informatie op over de verschillende soorten schoenen uit die tijd. De schoenmaat is ongeveer maat 36, wat over het algemeen past bij een vrouwenvoet. De klomp komt waarschijnlijk uit het eind van de vijftiende of het begin van de zestiende eeuw. Hij is gemaakt van berkenhout en dat is heel bijzonder want daarvan is er in Nederland nog geen een bekend. Het is echt een uniek exemplaar
(Tekst gaat verder onder de foto’s)





Graanmaat
Het zogenaamde emmertje; een bodem en een losse houten band, werd vorige week door de houtspecialist schoongemaakt. Het bleek niet om een emmertje te gaan maar om een graanmaat. Een ronde ondiepe ‘emmer’ waarmee je een hoeveelheid graan kon afmeten. De graanmaat is gemaakt van heel dun eikenhout. Graanmaten worden vaak gekoppeld aan de graanhandel. Ze worden alleen bijna nooit bij archeologisch onderzoek gevonden. In heel Nederland is er nog maar één keer eerder een stuk van een graanmaat gevonden en dat was in Tiel. Die graanmaat kwam uit de volle middeleeuwen. De Alkmaarse graanmaat is bijna helemaal compleet gevonden en is daarmee dus uniek voor Nederland.
Restauratie
De komende tijd zullen de klomp en de graanmaat schoongemaakt en verder onderzocht worden. Daarna zal gekeken worden of het mogelijk is om ze te herstellen (te restaureren).
Eeuwenoude beerput gevonden bij het Waaggebouw

Waagpleinvondsten geplakt
